Σάββατο 17 Σεπτεμβρίου 2011

Η καλλιτεχνική και εικαστική πλευρά της Γιορτής του Κρασιού.

Δημοσιεύτηκε στη "Φωνή της Λεμεσού τεύχος 16/9/2011

Διανύουμε τις τελευταίες μέρες της επετειακής, πεντάχρονης πλέον, Γιορτής του Κρασιού και συμπληρώνοντας το ειδικό αφιέρωμα που έκανε η «Φωνή της Λεμεσού» στο προηγούμενο φύλλο της, θα αναφερθούμε εδώ, εν συντομία λόγω χώρου,  σε μια σημαντική πτυχή της Ιστορίας της, την εικαστική-καλλιτεχνική

Ο χώρος της Γιορτής,  αλλά και τα διάφορα έντυπα και άλλα (συλλεκτικά σήμερα), αντικείμενα της,  αποτέλεσαν από την πρώτη κιόλας χρονιά υπόθεση επιμελούς επεξεργασίας για καλαισθησία και ευπρεπή παρουσίαση των πάντων.
Από τα περίπτερα των βιομηχανιών που έπαιρναν μέρος, μέχρι στα σκηνικά και τους άλλους χώρους που παρουσιάζονταν τα καλλιτεχνικά συγκροτήματα, τα θεατρικά δρώμενα, οι χοροί, οι κανταδόροι και άλλα καλλιτεχνικά γεγονότα,  μέχρι και τις αφίσες για προβολή της Γιορτής, τον διάκοσμο της, τα μπουκάλια και τα ποτήρια που σέρβιραν το κρασί, τα γραμματόσημα και οι φάκελοι πρώτης ημέρας κυκλοφορίας, τα τυπωμένα προγράμματα των εκδηλώσεων και άλλα, έδιδαν και δίνουν ακόμα την ευκαιρία σε καλλιτέχνες της Λεμεσού να κομίσουν την τέχνη και το ταλέντο τους προς δόξα του θεού Διόνυσου.
Γνωστοί καλλιτέχνες όπως ο Βίκτωρ Ιωαννίδης, ο Τζων Κόρπιτζ, ο Νίκος Αντωνιάδης, η Λούλλα Σούσμιθ, ο ΄Αντης Ψημενόπουλος,  και άλλοι νεώτεροι τους διαγωνίζονταν για την φιλοτέχνηση της αφίσας. Στην πρώτη μάλιστα γιορτή του 1961 πήραν μέρος στην προκήρυξη διαγωνισμού οι τρεις πρώτοι με τον μεγαλύτερο και εμπειρότερο, τον κλασικό ζωγράφο της Λεμεσού Βίκτωρα Ιωαννίδη να κόβει πρώτος το νήμα. Η συμμετοχή του Τζων Κόρμπιτζ με μια πολύπλοκη- παγανιστική και γεμάτη χρώματα σύνθεση  ( βλέπε φωτογραφία) ίσως να προηγείτο κατά πολύ των αισθητικών αντιλήψεων της εποχής και να μην προτιμήθηκε.
Ψυχή και πρωτομάστορας στην κατασκευή των σκηνικών  και άλλων καλλιτεχνημάτων αλλά και του τεράστιου Βρακά που δεσπόζει με μεγαλοπρέπεια της Γιορτής ως «σήμα κατατεθέν» της,  ήταν ασφαλώς ο Γιώργος Μαυρογένης. Μαζί  του από την πρώτη κιόλας γιορτή ο  «αιώνιος καλλιτεχνικός του αντίπαλος» και από τον  καρναβαλίστικο διάκοσμο των κινηματογράφων Γιορδαμλή και Ριάλτο, Ρασιήτ Ιωσηφίδης που γέμισε τον κήπο με μεγάλες τρίμετρες φιγούρες μπεκρήδων και άλλων καρικατούρων. Τη σκυτάλη πήρε για πολλές δεκαετίες μετά,  μέχρι το θάνατο της,  η Λούλλα Σούσμιθ που κάθε χρόνο αναλάμβανε το «φρεσκάρισμα» του Βρακά και τον καλλιτεχνικό διάκοσμο της σκηνής του κηποθέατρου τις μέρες της Γιορτής.
Στην κατασκευή των περιπτέρων των βιομηχανιών, που αποτελούσε και αποτελεί ακόμα και κάθε χρόνο ένα  άτυπο  ακήρυχτο διαγωνισμό και συναγωνισμό  ποια βιομηχανία θα κάνει το μεγαλύτερο και ωραιότερο,  διέπρεψαν εκτός από τον πρωτομάστορα Γιώργο Μαυρογένη και οι νεότεροι Γόρης Γρηγοριάδης, Κώστας Μαυρογένης και άλλοι.
Ένα αξιοσημείωτο αισθητικά και καλλιτεχνικά γεγονός είναι το χαρακτικό που φιλοτέχνησε ο διάσημος ελλαδικής χαράκτης Τάσσος να απεικονίζει τον Βρακά της Γιορτής  και με την επιγραφή «πίννε κρασίν νάσιεις ζωήν» και χρησιμοποιήθηκε για να στολίσει τον φάκελο πρώτης ημέρας κυκλοφορίας των Κυπριακών Ταχυδρομείων κατά την Γιορτή του Κρασιού του 1968. Ο φάκελος αυτός αποτελεί πραγματικά σπάνιο  συλλεκτικό αντικείμενο κυρίως για το χαρακτικό  αυτό του Τάσσου.
   
Το θέαμα και η ψυχαγωγία

Επειδή  «Ουκ επ άρτω μόνω ζήσεται άνθρωπος...» και κάθε λαϊκή γιορτή που σέβεται τον εαυτό της χρειάζεται και θέαμα.  ( κατά το «άρτον και θεάματα»…), όπερ και εγένετο.
Γιορτή του Κρασιού λοιπόν δεν σημαίνει μόνο μπόλικο και καλό κρασί και πλούσιο φαγητό. Έπρεπε να έχει και ψυχαγωγία, πολλή ψυχαγωγία.  Την πλευρά αυτή της Γιορτής ανάλαβαν από την πρώτη κιόλας μέρα ένα εκλεκτό επιτελείο καλλιτεχνών της Λεμεσού  κυρίως ερασιτεχνών, με επικεφαλής τον πρόσφατα χαμένο μεγάλο μας θεατρικό συγγραφέα Μιχάλη Πιτσιλλίδη και τον Ανδρέα Μέση.
Στα 50 χρόνια που πέρασαν από την πρώτη Γιορτή του Κρασιού μέχρι σήμερα πέρασαν από τις σκηνές και τους άλλους χώρους της ,  δεκάδες εκατοντάδες γνωστοί επαγγελματίες και ερασιτέχνες  καλλιτέχνες  και συγκροτήματα του θεάτρου, του τραγουδιού, του χορού, του κουκλοθέατρου του καραγκιόζη και άλλων μορφών τέχνης ντόπιοι, ελλαδίτες αλλά και από παρά πολλές χώρες του κόσμου. Για να τους αναφέρουμε όλους και να μην παραλείψουμε και κάποιους που θα ήταν άδικο θα χρειάζονταν δεκάδες τέτοια άρθρα.  
 Στο ειδικό αφιέρωμα για τα 50χρονα της Γιορτής στην προηγούμενη έκδοση  της «Φωνής της Λεμεσού» αναφέρθηκε εν εκτάσει η καλλιτεχνική δράση των πρωτοπόρων της ψυχαγωγίας της Γιορτής στο οποίο και σας παραπέμπουμε.
   

 
 Η πρώτη αφίσα της Γιορτής του Κρασιού, σχέδιο του σπουδαίου ζωγράφου της Λεμεσού Βίκτωρα Ιωαννίδη που επεκράτησε των άλλων δύο καλλιτεχνών οι οποίοι υπέβαλαν προτάσεις, του Τζων Κόρμπιτζ και του Νίκου Αντωνιάδη.







   Η συμμετοχή του Τζων Κόρμπιτζ με μια πολύπλοκη- παγανιστική και γεμάτη χρώματα σύνθεση, ίσως να προηγείτο κατά πολύ των αισθητικών αντιλήψεων της εποχής και να μην προτιμήθηκε.

  

















 Ο καλλιτέχνης Ρασιήτ καμαρώνει μπροστά στον τεράστιο μπεκρή του πάνω στον οποίον γράφτηκε για πρώτη φορά το «πιννε κρασίν».


















   



 Η γνωστή καλλίτεχνις της Γιορτής και του λεμεσιανού καρναβαλιού, αείμνηστη Λούλλα Σούσμιθ.








 Ένα αξιοσημείωτο αισθητικά και καλλιτεχνικά γεγονός είναι το χαρακτικό που φιλοτέχνησε ο διάσημος ελλαδικής χαράκτης Τάσσος να απεικονίζει τον Βρακά της Γιορτής  και με την επιγραφή «πίννε κρασίν νάσιεις ζωήν» και χρησιμοποιήθηκε για να στολίσει τον φάκελο πρώτης ημέρας κυκλοφορίας των Κυπριακών Ταχυδρομείων κατά την Γιορτή του Κρασιού του 1968.



Τα περίπτερα των οινοβιομηχανιών της Λεμεσού στην πρώτη Γιορτή του Κρασιού